ЖАТ АҒЫМНЫҢ ЖЕТЕГІНДЕ ЖҮРГЕНДЕР

11.12.2014 23:28 Айхан ШАРІП

0 34

Қазақстандағы барлық білім ордаларында «Зайырлылық және дінтану негіздері» сабағы оқытылатын болады.

 Бұл туралы Мәжілістің Халықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитеті мен Әлеуметтік-мәдени даму комитетінің бірлескен көшпелі отырысы барысында мәлім болды. Осы жиында хабарланғанындай, мемлекет қазіргі кезде тек телеарналар мен газеттерге ғана емес, ғаламторға да қадағалау жүргізуде екен. Мәселен, «әлеуметтік желілердегі» жастар арасындағы әңгімелер кезінде діни қақтығыстарға шақыруға жол бермейтін шаралар қолға алыныпты.

Жиынды ашқан Мәжілістің Ха­лықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитетінің төрағасы Мәулен Әшімбаев Қазақстандағы «діни ахуал тұрақты» екендігін атап өтті: «Осы салада мемлекет тарапынан адамдар құқық­тарын іске асы­ратын қажетті шаралар жасалуда. Сонымен бірге мемлекеттің міндеті халықаралық нормаларды ескере отырып, осы саладағы қоғамдық қа­ты­настарды реттеу болып табылады». Оның байламынша, бұл бағытта ел алдында тұрған негізгі мақсаттардың бірі – «кон­фессияаралық келісімді сақтап, діни төзбеушілік пен діни экстремизмнің алдын алу».

– Қазіргі заман әртүрлі үрдістерге толы, – деді Мәулен Сағатханұлы. – Таяу Шығыс, Ирак, Сирия секілді бізден сонша алыс жатпаған аумақтар қақтығыс ошақтарына айналды. Бүкіл әлемде діни ұйымдардың радикалдануының жаңа кезеңі басталды. Сондықтан оған той­тарыс беруге қазірден дайын болуға тиіс­піз. Біз діни радикализм­нің Қазақстанда қанат жаюын болдыр­мау­ға бағытталған шараларды жалғастыруға тиіспіз. Бұл ретте жастарымыздың діни сауат­тылығын арттыру – мемлекет алдында тұрған өзек­ті мәселелердің бірі.

Осыған орай парламентарийлер Мәде­ниет және спорт министрлігінің Дін істері агенттігінің осы салада жасап жатқан жұ­мыс­тарын, Парламент қабылдаған діни қызмет туралы заңның қаншалықты дәре­же­де дұрыс орындалып отырғандығын білуге ұйғарыпты.

Мәдениет және спорт министрінің орын­басары Марат Әзілханов мектептерде жас ұрпаққа дұрыс діни білім беру жайын көтерді. Қазіргі кезде орта мектептерде оқу­шыларға арналып, 1 оқу жылы ішінде жалпы алғанда, 36 сағат «Дінтану негіздері» дәріс­тері оқытылады. Депутаттар осыны жеке пән ретінде енгізуді ұсынған. Мәде­ниет минис­тр­лігі оған қарсы екен. Тек қол­даныстағы дінтану негіздерінің мазмұнын өзгертуге бейіл. Өйткені оған «көңілі тол­май отыр»: 

«Сол себепті биылдан бастап, ол оқу­лық­ты қайтадан жазуға кірістік. Жаңа аты «Зайырлылық және дінтану негіздері» деп аталады. Авторлық ұжымдар жұмыс жасап жатыр. Келесі жылы сынақтан өткізбекпіз. Ал 2016 жылы жаңа оқулық мектепке ен­гізіледі деген ойдамыз. Сондай-ақ дінтану дәрістерін жүргізетін мұғалімдерді де ар­найы курстардан өткізудеміз» деді вице-министр.

Әйтсе де, ең үлкен алаңдаушылық – қа­зақ­стандықтардың, қазақтардың шетелге кетіп, дін атын жамылған террористік ұйым­­­дардың қатарында соғысуы болып отыр. 

– Сирияға барып, соғыс салып жатқан қазақтардың басым көпшілігі басқа елдерден, мысалы, Египеттен және Сауд Ара­бия­сынан баруда, – деді вице-министр М.Әзіл­­­­ханов. 

– Әрине, Қазақстаннан кетіп жат­қандар да бар. Себептері әртүрлі әрі кешенді. Соның ішінде ол адамдардың әлеуметтік ахуалының төмендігі де, олар­дың бейбіт өмірде өз әлеуеттерін жүзеге асыра алмағаны да түрткі болуда. Сонымен бірге, дінді басқа түсінушілік те бар. 

Депутат Юрий Тимощенконың мәліме­тін­ше, Астанада сондай «қасиетті» соғысқа шақырушы-вербовщиктер жұмыс жасауда. «Мен «вербовщиктер» жайын білмеймін, – деді мәдениет вице-министрі. 

– Ол біздің мәселеміз емес. Бірақ сол ел­дерге шығуға итермелейтін тахфиршілік және жалған жиһадтық идеялармен қазақ­стан­дықтардың санасын улау жүріп жат­қа­ны рас. Негізінен, ол интернет, скайп-бай­ла­ныс арқылы жү­ру­де. Біз биыл тұңғыш рет «Ақ­ниет» реа­били­та­циялық орталығын аштық». 

Министрлік Сингапур, Малайзия, Сауд Арабиясында жұмыс жасайтын осындай орталықтар тәжірибесін зерттепті. Келесі жылы осы орталық аясы кеңейтілмек. Онда радикалды ұстанымдағылармен, олардың отбасы мүшелерімен, түрмедегі осы идеялар үшін сотталушылармен мақсатты жұмыс жүргізіледі. 

– Біздің жастар рухани күйзеліске ұшы­рауда, – деді Мәжіліс депутаты Бақытбек Смағұл. – Қазақстандықтар ғаламтор арқылы жат ағымдардың жетегінде кетуде, олардың ата-аналары зарлап, бізге хатпен жүгінуде. Кейбірінің кәмелетке толмаған, колледжде оқушы қыздарын ұрлап кетуде екен. Ата-аналары солардың аты-жөні, айға­ғын айтып, жергілікті ішкі істер депар­таменттеріне арызданса, олар шетелге қатысты қимылы шектеулі екендігін алдан тартады екен. Сергелдеңге түсіп, ашынған аналар өздеріне өздері қол жұмсауға жақын.

– Шынында, соңғы кездері жас қыздар­ды ұрлап кетуге қатысты мәліметтер бізге көп түсуде. Қауға сақалды адасқан жандар­мен астыртын неке қияды, ата-ана келісі­мінсіз, қашып кетеді. Соларға еріп, Сирия­дан бір-ақ шығады. Бұл жұмыс екі бағытта жүруі керек, біріншіден, алып қашу, зорлық жасау секілді әрекеттерге құқықтық жолмен баға берілуі керек. Біз барлық материалдар­ды құқық қорғау органдарына жолдаймыз. Екіншіден, ол қызы табылса, түсіндіру жұ­мыстары арқылы елге қайтаруымыз қажет. Біз реабилитациялық орталық арқылы осы жұмысты жасаудамыз, – деді Мәдениет және спорт вице-министрі Марат Әзілха­нов. Алайда ол «осындай фактілер бойынша үлкен нәтиже бар деп айта алмайтынын» мо­йындады.