Құрметті Роман Васильевич!

Мемлекет басшысы еліміздің жолдарындағы алаңдатарлық жағдайды атап өтті. Қазақстанда ТМД және Еуропа елдері арасында ЖКО-да ең жоғары өлім-жітім бар. Бұл ретте зардап шеккендердің 72% - ы елді мекендерден тыс трассаларда болған апаттарға тиесілі.

Мұндай ЖКО салдары медициналық көмектің уақтылы көрсетілмеуін қиындатады. Жарақат алғаннан кейінгі бірінші сағат ішінде оның болмауы өлім санын 30% - ға арттырады.

"Алтын сағат" қағидатын қамтамасыз ету үшін 2011 жылы Кеден одағына қатысушы елдерде "Доңғалақты көлік құралдарының қауіпсіздігі туралы" техникалық регламент қабылданды.

Талаптарға сәйкес барлық көлік құралдары шұғыл жедел қызметтерді шақыру құрылғыларымен – дабыл түймелерімен жабдықталуы тиіс.

Бұл Спутниктік қоңырау құрылғылары апат кезінде автомобильдің координаттарын жоғары дәлдікпен анықтайды. Сонымен қатар, сигнал жолаушының қатысуынсыз қатты соққы болған жағдайда келеді. Бұл деректер бірден "ЭВАК" мемлекеттік автоматтандырылған шұғыл шақыру ақпараттық жүйесіне беріледі. Оны біздің отандық инженерлер жасайды және қолдайды. Бүгін біз ЭВАК біздің қазақстандық өніміміз деп сенімді түрде айта аламыз. Жүйе елдің барлық бұрыштарында жұмыс істейді.

2019 жылдан бастап қызметке 1,5 млн. астам қоңырау түсті. Оның ішінде 3900 қоңырау шұғыл қызметтердің жедел әрекет етуін талап ететін шұғыл болып шықты. Түйме 4000 адамның өмірін сақтап қалды. Бұл ретте мұндай тетіктің құны 100 мың теңгеден кем, ал ЖКО-да зардап шеккендердің өмірі мен денсаулығын сақтаудың әлеуметтік-экономикалық әсері 103 млрд теңгеден астам сомаға бағаланады. Бірақ ең құндысы-адам өмірі!

Бұл әсерге бүгінгі таңда ҚР-да 4 млн-нан астам автомобильдің 429 мыңы эвакуацияға қосылған жағдайда қол жеткізілді. Дабыл түймесі бар, бірақ жүйеге 167 мың автомобиль қосылмаған.

Алайда, 2022 жылы ЭВАК талап етілмеген болып шықты. Еуразиялық экономикалық комиссия еліміздің бастамасы бойынша МАИС ЭВАК әлеуметтік жүйесінің жұмыс істеуіне мораторий желісін дәйекті түрде жүргізуде. Алдымен 23-ке дейін, содан кейін 24-ке дейін, ал келесі күні біздің бастамамыз бойынша мораторий 2027 жылға дейін ұзартылды.

Бастама отандық машина жасаушылардың мүдделерімен түсіндіріледі. Алайда отандық автоөнеркәсіп қазақстандықтар үшін машиналарды қауіпсіз ету мәселесін көрмейді. Өз кезегінде ГАИС ЭВАК жұмысына шақыру құрылғыларын әзірлеумен, өндірумен және орнатумен айналысатын біздің кәсіпорындар елдің ішкі нарығына шақыру құрылғыларын кідіріссіз жеткізеді, қоймаларда дайын өнім қорлары бар.

Мұндай мораторий импортталатын модельдердің сынақтарынан өту проблемаларына байланысты тек автомобиль импорттаушылары үшін өте маңызды.

Біздің азаматтарымыздың автомобильдерінің қауіпсіздігіне қойылатын талаптарды әлсіретудің, сондай-ақ өз шұғыл шақыру жүйесінен айырылудың орнына, біз қажет деп санаймыз:

- ЕЭК-тің автомобильдерге шақыру құрылғыларын орнатуға мораторийін жою жөнінде шаралар қабылдасын және Қазақстан Республикасы азаматтарының қауіпсіздігіне қойылатын талаптарды төмендетпесін;

- отандық машина жасауды дамытуды ескере отырып, Қазақстан аумағында апат-тесттер өткізу жөніндегі зертхана құрылысын бастау;

- өз зертханасын құру сәтіне дейін дабыл түймешігін сертификаттау рәсімін оңайлатуға бастамашылық жасау және оны Қазақстан Республикасының аккредиттелген зертханаларында жүргізу.