Қазақстан Республикасы Парламенті Мәжілісінің депутаттарына - "Қазақстан Халық партиясы" фракциясының мүшелеріне

(тізім бойынша)

М. Магеррамов

Қ. Сейтжан

И. Смирнова

И. Сұңқар

Г. Танашева

2023 жылғы 28 қыркүйектегі № ДЗ-355-ке

Құрметті депутаттар!

Сіздің депутаттық сауалыңызды қарап, мынаны хабарлаймын.

Салық кодексінде арнайы салық режимдері қарастырылған

салықтардың жекелеген түрлерін есептеу мен төлеудің оңайлатылған тәртібін, жеңілдікті ставкаларды және салық жүктемесін азайтуға бағытталған басқа да тетіктерді белгілейтін шағын бизнес субъектілері үшін (патент, оңайлатылған декларация негізінде, тіркелген шегерімді пайдалана отырып, арнайы мобильді қосымшаны пайдалана отырып).

Жалпы табиғат тұрғысынан алғанда, СНР шағын және орта кәсіпкерлікті қолдау және оларға ірі болуға мүмкіндік беру мақсатында енгізілген шағын кәсіпкерлік субъектілері үшін өзіндік жеңілдік болып табылады.

Оларды қолдану құқығын бере отырып, мемлекет бизнестің немесе салалардың жекелеген санаттары үшін міндеттемелерді орындау тәртібін жеңілдете отырып, ерекше, неғұрлым қолайлы жағдайлар жасайды.

Мысалы, бухгалтерлік және салықтық есеп жүргізу үшін білікті бухгалтерді жалдауға мүмкіндігі жоқ шағын бизнес үшін және сәйкесінше арнайы білім мен тиісті сертификаттауды қажет ететін салық міндеттемелерін дұрыс орындау.

Бұл ретте консультациялық немесе маркетингтік қызметтерді, бухгалтерлік есеп немесе аудит саласындағы қызметтерді, қаржылық немесе сақтандыру қызметін және т.б. жүзеге асыратын салық төлеушілер жалпыға бірдей белгіленген тәртіппен салық міндеттемелерін есепке алу және айқындау үшін жеткілікті құзырет деңгейіне ие болады.

Сонымен қатар, Қаржы министрлігінің Мемлекеттік кірістер комитетінің ақпаратына сәйкес, салықтық оңтайландыру схемаларында көбінесе жеңілдетілген декларация негізінде SNR қолданатын салық төлеушілермен мәмілелер қолданылады, негізінен бухгалтерлік есептің, толық салықтық есептің және әртүрлі ставкалардың болмауына байланысты (ЖШС-нің салық салынатын кірісіне жалпы белгіленген режимде 20% ставка бойынша салық салынады және егер ол 3-ставка бойынша салық салынатын жеңілдетілген декларация негізінде СРП қолданатын салық төлеушіге төленген кірістер сомасына азаяды (шегерім) %, ТҚК төлеуге КТС сомаларын төмендету фактісі орын алады).

Осыған дейін мұндай схемаларда бухгалтерлік есеп және аудит саласындағы консультациялық, консалтингтік, маркетингтік қызметтер мен қызметтер саласындағы қызметті жүзеге асыратын тұлғалармен есеп айырысулар жиі қолданылатындығына байланысты, бұл түрлер СНР қолдануға тыйым салынған қызмет түрлерінің тізіміне енгізілген.

Жоғарыда айтылғандарды ескере отырып, сондай-ақ салықтық оңтайландырудың жоғарыда көрсетілген схемаларында, мысалы, өзара байланысты Тараптар арасында СНР-ны қолдану бойынша тек қызмет түрлері бойынша ғана емес, сонымен қатар құрылтайшылық және құрылымдық бөлімшелердің болуы бойынша да ерекшеліктер қарастырылған.

Осылайша, 2-тармақтың 3) тармақшасында белгіленген шектеулер

Салық кодексінің 683-бабы 4-тармағының 1), 2) және 3) тармақшаларында салық салудан кетудің әртүрлі схемаларын жасау жолымен салық міндеттемелерін барынша азайтуды болдырмау мақсатында көзделген.

Жоғарыда айтылғандардың негізінде біз SNR қолдану бойынша көрсетілген шектеулерді алып тастауды орынды деп санамаймыз.

Сонымен қатар, Қазақстан Республикасы Президентінің 2019 жылғы 26 желтоқсандағы №229 Жарлығына сәйкес шағын кәсіпкерлік субъектілеріне қатысты үш жылдық кезеңде (2020 – 2022ж.ж.) салықтық тексерулер жүргізуге мораторий қолданыста болғанын және ағымдағы жылы да қолданыста болатынын атап өткен жөн.

2020 жылдан бастап 2022 жылға дейінгі осы үш жылдық кезеңде АШР (бөлшек салықтан басқа) қолданатын микро және шағын кәсіпкерлік субъектілері табыс салығын төлеуден босатылды.

Айта кету керек, 2020 жылы шамамен 150 млрд теңге сомаға 593 мың салық төлеушіні (салық төлеушілердің жалпы санының 36,9%), 2021 жылы – 200 млрд теңгеден астам сомаға 695,5 мың салық төлеушіні (салық төлеушілердің жалпы санының 41,5%), 2022 жылы салық төлеуден босатуды пайдаланды

- 190 млрд теңгеден астам сомаға 667,9 мың салық төлеуші (салық төлеушілердің жалпы санының 32,7%). Үш жыл ішінде осы норманы қолдану нәтижесінде салық жеңілдіктерінің жалпы сомасы 540 млрд теңгеден асты.

Сондай-ақ, қазіргі уақытта жаңа Салық кодексін әзірлеу бойынша жұмыс жүргізіліп жатқанын хабарлаймыз, оның шеңберінде, оның ішінде, СРП жетілдіру мәселесі қаралатын болады.

Е. Жамаубаев