Мәжілісте Міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру жүйесінің проблемалары мен даму перспективаларына арналған Үкіметтік сағат өтті. Ағымдағы жағдай туралы депутаттарға денсаулық сақтау министрі Ажар Ғиният баяндады. Үкімет сағатына дайындық аясында әлеуметтік-мәдени даму комитетінің депутаттары халыққа медициналық қызмет көрсету жүйесіндегі проблемаларды егжей-тегжейлі зерттеді. Мәжілісмендер Астана және Алматы қалаларының, Алматы, Қарағанды және Жамбыл облыстарының бірқатар медициналық ұйымдарында болып, мемлекеттік және жеке медициналық ұйымдардың өкілдерімен сараптамалық кездесу өткізді, сондай-ақ азаматтардың өтініштерін талдады. Талдау МӘМС жүйесінде барлық өңірлер үшін ұқсас бірқатар проблемалар жинақталғанын көрсетті, бұл жалпы денсаулық сақтау жүйесіндегі кемшіліктерді көрсетеді. - Ең алдымен, бұл медициналық қызметтер көлемін қаржыландырудағы теңгерімсіздік. Өкінішке орай, МӘМС моделінің нақты көрінісі мүлдем жоқ.Бастапқыда белгіленген параметрлерден кету, республикалық бюджеттен қаржыландырудың жеткіліксіздігі, халықтың аз қамтылуы сақтандырудың өзі халық үшін тартымды болмауына әкелді. Бүгінде медициналық көмек көрсетуден бас тартуға көптеген шағымдар бар. Олардың қол жетімділігі туралы мәселе туындаған кезде қызметтердің сапасы туралы айту қиын. Тар мамандандыру, УДЗ немесе КТ дәрігерлерін қабылдауды пациенттер бірнеше ай күтетін жағдайлар жиі кездеседі,-деп атап өтті Мәжілістің Әлеуметтік-мәдени даму комитетінің төрағасы Асхат Аймағамбетов. Ол сондай-ақ отырысқа қатысушылардың назарын медициналық ұйымдардың қаржыландыруда үлкен проблемалар бар екеніне аударды. Медициналық қызметтердің тарифтері ауруханалар мен емханалардың нақты шығындарына сәйкес келмейді. Бұл ретте денсаулық сақтау министрі Ажар Ғиният МӘМС жүйесін енгізу денсаулық сақтауды қаржыландыруды 1-ден 2,5 трлн теңгеге дейін ұлғайтты деп мәлімдеді. - ЖІӨ-нің жалпы көлеміндегі Денсаулық сақтау шығындарының үлесі 2019 жылғы 2,8% - дан 2022 жылы 3,7% - ға дейін өсті.Мемлекет басшысы оны 2027 жылға қарай 5% - ға дейін ұлғайту мақсатын қойды. Медициналық көмектің сапасы, қолжетімділігі, жалпы өмір сүру ұзақтығы мен денсаулық сақтау шығындарының артуы арасында тікелей байланыс бар, - деп хабарлады Денсаулық сақтау министрлігінің басшысы. Бұл ретте, оның айтуынша, денсаулық сақтау саласына жұмсалған шығыстар кезінде Қазақстандағы ҰҚЖ-ның 3,7% - ы бүгінгі таңда жалпы өмір сүру ұзақтығы 74 жылды құрайды. 2019 жылдан бері МӘМС жүйесі жұмыс істеген уақыт ішінде ол 1 жылдан астам өсті. Жалпы өлім-жітім 6,1% - ға төмендеді. Нәрестелер мен аналар өлімі, қатерлі аурулардан болатын өлім-жітім айтарлықтай төмендеді. Осыған қарамастан, медициналық саланың өзінде дәрігерлердің жұмысын қиындататын және қызмет сапасына әсер ететін бірқатар проблемалар бар. Олардың ішінде денсаулық сақтау жүйесін цифрландырудың жетілмегендігі де бар. Асхат Аймағамбетов хабарлағандай, нысандарды аралау нәтижесінде депутаттар медициналық ақпараттық жүйелердің өзара интеграциясы жоқ екенін, олардағы мәліметтер қайталанатынын атап өтті, интернетке қосылу сапасы төмен, цифрлық нысандарды толтыру бойынша бизнес-процестер дәрігерлер үшін күрделі. - Бірақ жалпы денсаулық сақтау туралы айтатын болсақ, онда көптеген оң өзгерістер бар екенін мойындауымыз керек. Мемлекет басшысының тапсырмасы бойынша медицина қызметкерлерінің жалақысы көтерілді, денсаулық сақтауды жаңғырту жөніндегі жаңа ұлттық жоба іске асырылуда, ауруханалар үшін заманауи медициналық жабдықтар сатып алынуда, – деп толықтырды Асхат Аймағамбетов. МӘМС жүйесімен байланысты проблемалық мәселелерді басқа мәжілісмендер де белгіледі. Асхат Рахымжанов МӘМС жүйесіне жеке клиникаларды қосу арқылы бюрократиямен күресуді ұсынды, Дәулет Мұқаев – дәріханаларды тексеру және дәрі – дәрмек бағасын түзету, Мұрат Әбенов – жүйе шеңберінде ауыл тұрғындары үшін медициналық қызметтердің қолжетімділігін арттыру, Ермурат Бапи-жекешелендірілген ұлттық ғылыми-зерттеу институттарын мемлекет меншігіне қайтару.Осы және басқа ұсыныстар ұсыныстарда жинақталып, Үкіметке жіберіледі. Қорытындылай келе, Мәжіліс Төрағасының орынбасары Дания Еспаева тегін медициналық көмектің кепілдік берілген көлемі мен міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру пакеттері арасында көрсетілетін қызмет түрлерінде айырмашылықтар анықталатынын хабарлады. Сондай-ақ жекелеген Қызметтерге тарифтер қайта қаралады және сызықтық шкала бойынша шектеулер алынып тасталады. - Келесі жылдан бастап денсаулық сақтауды қаржыландыру жүйесі өзгереді. Яғни, қаржы ағындары бір бассейнге біріктіріледі. Ол үшін заңнамалық деңгейде тиісті өзгерістер енгізілді. Атап айтқанда, ТМККК шеңберінде көрсетілген қызметтерге ақы төлеу және азаматтардың жеңілдетілген санаты үшін мемлекеттік жарналарды төлеу үшін республикалық бюджеттен Қорға нысаналы жарна ұғымы енгізілді. Бұл қаржыландыруды басқаруды жеңілдетуге және медицина қызметкерлерін есептілікті асыра бағалаудан босатуға жол ашады,-деді вице-спикер Дания Еспаева.