Құрметті Берік Ноғайұлы!

Қазақстанда халықаралық тасымалдауға рұқсат алу және халықаралық тасымалдауда жүкті автомобильмен тасымалдауға рұқсат алу мәселесі бойынша адал қазақстандық компаниялар үшін жасанды кедергілер жасаудың және экономиканың осы секторындағы рұқсат беру жүйесіндегі «сұр схемалардың» өсуінің тұрақты үрдісі байқалды.Бұл көп жылдар бойы уәкілетті орган тарапынан қажетті реттеу мен тиісті мемлекеттік бақылаудың болмауына байланысты, бүгінде өтініш берушілерге қойылатын талаптарды сақтамай, ШРБ арқылы халықаралық тасымалдауға сертификат пен рұқсат қарталарын алу мүмкін болды.Осылайша, Қазақстан Республикасы Көлік және коммуникациялар министрінің 2011 жылғы 24 тамыздағы бұйрығымен бекітілген автомобиль тасымалдаушыларды жүктерді халықаралық автомобиль тасымалдарына жіберу ережесіне сәйкес, мұндай тасымалдауды жүзеге асыруға көлік құралдарының санынан кем емес саны бар жұмыскерлері, оның ішінде шетелдік азаматтары бар жеке және заңды тұлғаларға рұқсат етіледі.Алайда, ішкі істер органдарының және көліктік бақылаудың мәліметтерін талдау көрсеткендей, бір тасымалдаушыға берілген рұқсаттар саны оның қызметкерлерінің нақты санынан асып түседі.

Шын мәнінде, Ереженің бұл нормасы жұмыс істемейді.15.03.2024 ЕСЭДО ГО (версия 7.23.0) Міне, бір ғана мысал, Автомобиль көлігі комитетінің есебіне сәйкес, 2023 жылдың аяғында SOFI – TRANS тасымалдаушысының балансында 32 автокөлік (АТС) болған, оның 31-і жалға алынған жылжымалы құрамнан тұрады. Тасымалдаушы 74 ШРБ алды, бірақ, тек 28 ШРБ қайтарылды. Бұл ретте кәсіпорын жұмысшыларының саны 5 адамға дейін жетеді. Заңды сұрақ: Тасымалдаушы 5 адамнан тұратын көліктері үшін ШРБпайдалана отырып, мұндай рұқсаттарды қалай алды және оларға қайтарылмаған 46 ШРБ қайда кетті? Жауабы анық, бұл компания ШРБ баланкілерін кедергісіз заңсыз сатуға қатысты болған және менің ойымша, бұл заңсыз схемада уәкілетті органның лауазымды тұлғалары жүйелі түрде көмектесті. Талаптарға сәйкес келмегендіктен рұқсат беру жүйесіне жол бермеудің орнына.Көліктік бақылау органдары тарапынан аталған фактілерге дер кезінде жауап бермеу көлеңкелі нарықта ШРБ арқылы рұқсаттарды заңсыз сатуды жүзеге асыруға мүмкіндік туғызды.Барлық отандық және шетелдік тасымалдаушылар бұл фактілерден хабардар. Бүгінгі таңда бұл табысты әрі көлеңкелі бизнес. Мұндай бизнестің табыстылық деңгейі мұнайға ұқсас. ШРБ жетіспейтін болса, оларды қолдан жасап сатуға болады. Оның үстіне ресми тарифтен мың есе қымбат бағамен – мемлекеттік тариф бойынша 2 АЕК емес, 1000 АҚШ доллары және одан да көп. Сондай фактілердің бірін интернетте 1200 АҚШ долларына жалған шетелдік рұқсат бланкісін оңай сатып алған Санжар Боқаевтың тергеуінен табуға болады. Сонымен қатар, бірнеше айдан бері Автомобиль көлігі және көліктік бақылау комитеті Мемлекеттік кірістер комитетінен, Астана – 1 жүйесінен мәліметтер алуда. Кедендік транзиттік декларациялар туралы мәліметтер бланкілерді заңсыз сатты деп күдіктенген тасымалдаушылардың рейстерді орындауын растау үшін пайдаланылуы мүмкін.

Алайда, бұл ақпараттық алаңды Көлік комитеті әлі де пайдаланбай отыр.Жоғарыда баяндалғанның негізінде «Қазақстан Республикасының Парламенті және оның депутаттарының мәртебесі туралы» Қазақстан Республикасы Конституциялық заңының 25-бабы 2-тармағының 7) тармақшасын басшылыққа ала отырып, сұрайтыным:

1. Рұқсат берудің заңдылығы және салық заңнамасын бұзу мәселесібойынша салық қызметі мен Қазақстан Республикасының Қаржы мониторингі агенттігін тарта отырып, прокурорлық тексеру жүргізу.

2. Бұзушылықтар анықталған жағдайда прокурорлық ден қою шаралары қолданылсын.

3. Қарастырылып отырған проблема бойынша қалыптасқан жағымсыз жағдайдың бизнес-ортасындағы елеулі резонансты ескере отырып, Сіздің төрағалығыңызбен наурыздың үшінші онкүндігінде біздің өтінішімізді қараудың алдын ала нәтижелерін талқылау үшін мемлекеттің сыбайлас жемқорлыққа қарсы қызметінің қатысуымен аралық кеңес ұйымдастыру және өткізу, оның ішінде ҚР Көлік министрлігі өз шешімдерін ҚР қолданыстағы заңнамасының нормаларына, сондай-ақ Мемлекет басшысы 15.03.2024 ЕСЭДО ГО (версия 7.23.0) бекіткен «таза парақтан» кәсіпкерлік қызметті мемлекеттік реттеудің жаңа тәсілдеріне сәйкес келтіру бөлігінде.

Депутаты Б. Нажметдинұлы

Е. Әбдиев

Б. Базарбек

Е. Бейсенбаев

Р. Берденов

Е. Саурықов

И. Смирнова

Д. Исабеков

М. Ескендіров

Р. Қожасбаев

А. Құспан

А. Мысырәлімова

Д. Мұқаев

А. Қожаназаров